Oraal allergie syndroom, wat is het het precies?
Oraal Allergie Syndroom (OAS), ook wel bekend als pollen-voedsel syndroom, is een allergische reactie die optreedt bij mensen die allergisch zijn voor pollen en vervolgens bepaalde rauwe groenten, fruit of noten eten. Het immuunsysteem herkent de eiwitten in deze voedingsmiddelen als vergelijkbaar met die in pollen, wat leidt tot een allergische reactie. Deze reactie is meestal mild en beperkt zich vaak tot de mond en keel, maar in zeldzame gevallen kan het ernstiger worden.
Wat vindt u hier over het oraal allergie syndroom?
Op deze pagina vindt u onder andere;
- Symptomen die horen bij het oraal allergie syndroom
- Hoe ontstaat het oraal allergie syndroom?
- Hoe verloopt de testprocedure?
- Welke behandelingsmogelijkheden zijn er?
- Veelvoorkomende voedingsmiddelen die het oraal allergie syndroom kunnen veroorzaken
- Hoe kunt u een afspraak maken?
Symptomen die horen bij het oraal allergie syndroom
De symptomen van het oraal allergie syndroom (OAS) verschijnen meestal direct na het eten van bepaalde rauwe groenten, fruit of noten. De meest voorkomende symptomen zijn:
-
Jeuk of tintelingen in de mond, lippen, tong, keel of gehemelte
-
Zwelling van de lippen, tong, keel of binnenkant van de mond
-
Branderig gevoel of irritatie in de mond of keel
-
Roodheid in de mond of keel
-
Pijn of ongemak bij het slikken
-
Ongemak of een gevoel van een “bult” in de keel
Deze symptomen zijn meestal mild en verdwijnen vaak vanzelf binnen korte tijd, meestal zodra het allergeen wordt verwijderd. In sommige gevallen kan het ongemak enkele uren aanhouden.
In zeldzame gevallen kunnen de symptomen ernstiger zijn, vooral als de zwelling zich uitbreidt naar de keel, wat kan leiden tot ademhalingsproblemen. Dit is een zeldzame maar ernstige complicatie van OAS die onmiddellijke medische aandacht vereist.
Hoe ontstaat het oraal allergie syndroom?
Het oraal allergie syndroom (OAS) ontstaat door een kruisreactie tussen eiwitten in bepaalde voedingsmiddelen en die in pollen. Mensen die allergisch zijn voor pollen (zoals boompollen, gras- of onkruidenpollen) kunnen een reactie krijgen wanneer ze bepaalde rauwe groenten, fruit of noten eten. Dit komt doordat de eiwitten in deze voedingsmiddelen vergelijkbaar zijn met de eiwitten in de pollen waaraan ze allergisch zijn.
Hoe de kruisreactie werkt:
-
Immuunsysteemherkenning: Bij een persoon die allergisch is voor bijvoorbeeld berkenpollen, herkent het immuunsysteem de eiwitten in de berkenpollen als schadelijk.
-
Kruisreactie met voedsel: Wanneer de persoon vervolgens een voedingsmiddel eet dat eiwitten bevat die lijken op die in de berkenpollen (bijvoorbeeld een appel), reageert het immuunsysteem op dezelfde manier en beschouwt het de eiwitten in het voedsel als gevaarlijk.
-
Allergische reactie: Dit leidt tot de afgifte van histamine en andere stoffen, wat de typische symptomen van OAS veroorzaakt, zoals jeuk, zwelling en irritatie in de mond en keel.
Hoe verloopt de testprocedure?
De skinpricktest is een veelgebruikte testmethode voor het diagnosticeren van oraal allergie syndroom (OAS). Bij deze test worden inhalatieallergenen, zoals pollen van bomen, gras en onkruiden (in totaal 10 verschillende allergenen), getest door kleine druppels van de allergenen op de huid aan te brengen. De huid wordt vervolgens geprikt met een fijne naald zodat het allergeen in de bovenste laag van de huid komt. Daarnaast worden 2 controles gebruikt: één met histamine en één met fysiologische zoutoplossing, om de reactie te vergelijken. Naast inhalatieallergenen worden ook 12 veelvoorkomende voedingsmiddelen getest. In sommige gevallen kan ook een prick-pricktest worden uitgevoerd, waarbij een klein stukje van het voedingsmiddel direct op de huid wordt geprikt om te zien of er een reactie optreedt. Na ongeveer 15-20 minuten wordt de reactie beoordeeld, waarbij een jeukende of gezwollen plek aangeeft dat er een allergische reactie is.
Welke behandelingsmogelijkheden zijn er?
De behandeling van oraal allergie syndroom (OAS) richt zich voornamelijk op het verlichten van de symptomen en het voorkomen van reacties. De belangrijkste behandelingsmogelijkheden zijn:
-
Vermijden van triggers: Het vermijden van de specifieke rauwe voedingsmiddelen die de allergische reactie veroorzaken, is de meest effectieve manier om symptomen te voorkomen. Koken of invriezen van voedsel kan de eiwitten die de reactie veroorzaken vaak vernietigen, waardoor het voedsel veilig wordt om te eten.
-
Medicatie:
- Antihistaminica kunnen helpen om jeuk, zwelling en andere milde symptomen te verlichten.
- Corticosteroïden kunnen in ernstigere gevallen helpen om ontstekingen in de mond en keel te verminderen.
- Epinefrine (adrenaline) wordt voorgeschreven voor mensen met een risico op ernstige reacties, zoals anafylaxie, en kan worden toegediend via een auto-injector (bijvoorbeeld EpiPen) in geval van nood.
-
Immunotherapie (Allergie-injecties): In sommige gevallen kan allergie-immunotherapie worden overwogen om het immuunsysteem te desensibiliseren voor de allergenen die OAS veroorzaken, zoals bepaalde pollen. Dit is vooral nuttig voor mensen die zowel OAS als inhalatieallergieën hebben.
Veelvoorkomende voedingsmiddelen die het oraal allergie syndroom kunnen veroorzaken
Veelvoorkomende voedingsmiddelen die het oraal allergie syndroom (OAS) kunnen veroorzaken, zijn vaak rauwe groenten, fruit en noten die eiwitten bevatten die overeenkomen met die in pollen.
Deze voedingsmiddelen kunnen reacties veroorzaken bij mensen die allergisch zijn voor bepaalde soorten pollen. Enkele veelvoorkomende voedingsmiddelen die OAS kunnen veroorzaken, zijn:
-
Fruit: appels, peren, perziken, kersen, pruimen, meloen, kiwi, bananen, mango’s, abrikozen, frambozen
-
Groenten: wortelen, selderij, komkommer, tomaten, paprika, courgette, aubergine
-
Noten: hazelnoten, amandelen, cashewnoten, walnoten
-
Kruiden en specerijen: peterselie, koriander
-
Zaden: zonnebloempitten
De reactie ontstaat vaak bij het eten van deze voedingsmiddelen in hun rauwe vorm. Koken of invriezen van het voedsel kan de allergene eiwitten meestal vernietigen, waardoor het veilig wordt om te eten voor mensen met OAS.
Artikel geschreven door: Jamy van den Brink (Huidtherapeut)
Gecontroleerd door: Folkert Blok (Dermatoloog)
Datum publicatie: 8 mei 2025
Datum laatste wijziging: 8 mei 2025
